NOS Documentaire Nationale Herdenking

Documentaire over de zware winter van 1944/45 in Roermond. De stad lag maandenlang op de frontlinie van de strijd tussen de Duitsers en de geallieerden.

Documentaire over de zware winter van 1944/45 in Roermond. De stad lag maandenlang op de frontlinie van de strijd tussen de Duitsers en de geallieerden. Eind 1944 leven de burgers van het bezette Roermond vooral in schuilkelders. De geallieerden zijn de stad op een paar kilometer genaderd, maar de Duitsers bieden taai weerstand. Duitse soldaten houden dagelijks razzia's in de gehavende stad. Ze zijn op zoek naar weerbare mannen voor de 'Arbeitseinsatz', de tewerkstelling in Duitsland. Een oproep aan alle mannen om zich te melden, wordt door de Roermondenaren genegeerd. Maar als tijdens Kerstmis 1944 een van de onderduikadressen wordt verraden, stellen de Duitsers dertien Roermondse mannen tot ijzingwekkend voorbeeld. Nadat ze gedwongen zijn om hun eigen graf te graven, worden ze in de avond van Tweede Kerstdag geëxecuteerd. De jongste slachtoffers zijn dan pas zestien jaar oud. Een nieuwe oproep volgt: op 30 december moeten alle mannen tussen zestien en zestig jaar zich melden, anders volgen er meer executies. Bijna drieduizend mannen besluiten alsnog om hun onderduikadressen te verlaten. De mannen moeten in lange rijen door de sneeuw naar Duitsland lopen, waar ze in werkkampen terechtkomen. In Roermond blijven alleen vrouwen, kinderen en ouderen over. De gevechten rond de stad worden nog heviger. Eind januari worden de resterende bewoners in veewagons naar het nog bezette noorden van Nederland getransporteerd. Als de Amerikanen op 3 maart 1945 Roermond binnentrekken, vinden ze een nagenoeg lege, verwoeste stad. Overlevenden vertellen hoe ze de ontberingen van bezetting, bombardementen, deportatie, dwangarbeid en evacuatie doorstonden.